Tarnopolski Narodowy Uniwersytet Pedagogiczny imienia Wołodymyra Hnatiuka – współczesna placówka oświatowa państwowej formy własności, jedna z czołowych uczelni pedagogicznych na Ukrainie, która w ciągu ostatnich dziesięcioleci jest liderem humanistycznej edukacji w kraju.
Korzenie TNUP sięgają 1620 roku, kiedy to założono bracką szkołę w Krzemieńcu. Dzieje najnowsze rozpoczęły się w 1940 roku od założenia w tymże Krzemieńcu instytutu nauczycielskiego, który w 1969 roku przeniesiono do Tarnopola jako instytut pedagogiczny. W 1997 roku instytut przemianowano na uniwersytet, a w następnym roku nadano imię Wołodymyra Hnatiuka. W 2004 roku uniwersytet uzyskał status narodowego.
Obecnie w uniwersytecie studiuje ponad 7000 studentów i doktorantów. Ich kształceniem zajmuje się 500 pracowników naukowo-pedagogicznych. Wskaźnik jakościowy kadr najwyższej kwalifikacji stanowi 90 %. W strukturze TNUP pomyślnie funkcjonuje 10 wydziałów i 39 katedr, Centrum przygotowania przeduniwersyteckiego, Centrum przygotowania, przeszkolenia i podwyższenia kwalifikacji zawodowych, ponad 50 laboratoriów naukowo-badawczych oraz centrów badawczych.
W ciągu ostatnich lat, zgodnie ze skonsolidowanym rankingiem uczelni ukraińskich, uniwersytet zajmuje drugie miejsce w grupie humanistycznych szkół wyższych Ukrainy. Według wyników tradycyjnego regionalnego corocznego konkursu "Marka Ludowa" TNUP otrzymał nagrodę w kategorii "Uczelnie wyższe". O sukcesie TNUP świadczy fakt, że uniwersytet w ciągu kilku lat ma najwyższy wskaźnik zatrudnienia wśród absolwentów uniwersytetów pedagogicznych Ukrainy – absolwenci doskonale odnajduje się na rynku pracy.
Atutem uczelni jest jej okazała baza materialno-techniczna, baza sportowo-rekreacyjna oraz baza mieszkaniowa znajdujące się w ramach skupionego w jednym miejscu kampusu akademickiego. Zajęcia w uniwersytecie przeprowadzane są w ośmiu budynkach dydaktycznych wyposażonych w nowoczesny sprzęt.
Stale unowocześniana baza naukowo-dydaktyczna umożliwia prowadzenie zajęć z szerokim wykorzystaniem technik multimedialnych i nowoczesnych form nauczania, co sprzyja efektywnemu kształceniu studentów. Zgodnie ze współczesnymi wymaganiami wyposażono ponad 50 sal komputerowych i audytoriów multimedialnych. Wszystkie budynki dydaktyczne i akademiki, którymi dysponuje uniwersytet, połączono wewnętrzną siecią komputerową Intranet z wyjściem do światowej sieci Internet. Do usług ochoczych lektorium zasobów elektronowych, abonamenty i lektoria Uniwersyteckiej Biblioteki Naukowej.
Wraz z systematyczną naukową, edukacyjną i metodyczną działalnością studenci i wykładowcy odnoszą sukces w kulturalno-artystycznej i sportowej dziedzinach. W uniwersytecie funkcjonują trzy zawodowe drużyny sportowe: piłki nożnej, siatkówki, piłki ręcznej (wielokrotni mistrzowie Ukrainy i Europy). Studenci biorą aktywny udział w kształtowaniu wizerunku miasta jako studenckiej stolicy Ukrainy.
W czasie wolnym od zajęć studenci mają okazję do zmagań w konkursach talentów, festiwalach kabaretowych, angażują się w przedsięwzięciach ekologicznych i na rzecz ochrony przyrody oraz w zawodach sportowych. Dużą wagę przywiązuje się do projektów charytatywnych, przeprowadzane są akcje społeczne, działają grupy wolontariackie.
Międzynarodowa działalność TNUP przynosi owoce. Uniwersytet realizuje ponad 40 międzynarodowych umów o współpracy z wyższymi uczelniami oraz instytucjami Kanady, USA, Francji, Polski, Austrii, Niemiec, Czech, Bułgarii, Gruzji, Słowacji, Estonii, Kazachstanu, Kirgistanu, Litwy, Chin, Węgier, Wielkiej Brytanii.
Wykładowcy i studenci odbywają staże za granicą, wiele podróżują w ramach międzynarodowych konkursów i grantów, biorą udział w programach międzynarodowych, m.in.: Erasmus+, DAAD, Programie wymian akademickich imienia Fulbrighta, semestrowym Programie mobilności akademickiej z Uniwersytetem Humanistyczno-Przyrodniczym im. Jana Długosza w Częstochowie (Polska). Pomyślnie funkcjonuje ponad 20 programów podwójnych dyplomów realizowanych wspólnie z zagranicznymi uczelniami.
TNUP aktywnie współpracuje z Amerykańskimi Radami Edukacji Międzynarodowej i z organizatorami Projektu pomocy uczciwości akademickiej na Ukrainie (SAIUP), bierze udział w projekcie "Progresywne zarządzanie uniwersytetem".
Wspólnie z Brytyjską Radą w 2018 roku zaczęto eksperymentalne przygotowanie nauczycieli języków obcych oraz zrealizowano pitching-projekt socjalno-innowacyjnego rozwoju uniwersytetu.
W 2019 roku uczelnia podpisała umowę o współpracy z Instytutem Konfucjusza, dzięki czemu studenci i wykładowcy uniwersytetu otrzymali możliwość uczenia się języka, historii i kultury Chin od native speakerów.
Nowym kontaktom między uniwersytetami sprzyja członkostwo TNUP w organizacjach i strukturach międzynarodowych, takich jak:
- Konsorcjum Ukraińskich Uniwersytetów i Uniwersytetu Warszawskiego (od 2006 roku);
- Akademickiej Asocjacji Europy Centralnej i Wschodniej (od 2006 roku);
- Asocjacji Rektorów Uniwersytetów Pedagogicznych Europy;
- Obserwatorium Magna Charta Universitatum (od 2013 roku);
- Euroazjatyckie forum akademickie (od 2016 roku).
Efektywne funkcjonowanie uniwersytetu na przestrzeni całej jego historii pozwoliło mu słusznie pretendować do statusu lidera humanistycznej oświaty Ukrainy.